نظم پذیری در کودکان

راهنماي ايجاد نظم و ترتيب در كودكان

نظم و انضباط بر خلاف تصور بسياري از والدين، امري اكتسابي است كه در بسياري از موارد كودكان از والدين،  خواهر، برادر و در درجه بعد از معلم خود الگوبرداري مي‌كنند.

روانشناسان معتقدند براي ايجاد نظم در كودك بايد آموزش‌هاي مقدماتي متفاوتي صورت بگيرد. به‌عنوان مثال والديني كه خواهان داشتن فرزندي منظم‌ هستند بايد در وهله اول به آنها آموزش رعايت حقوق ديگران،  رفتارهاي درست و نادرست و نحوه تشخيص اين دو گونه رفتار و... را بدهند و در مرحله بعدي بعد از جا انداختن مفاهيم و الگوهاي متفاوت رفتاري، نظم را شكل يافته در فرزندشان مشاهده كنند.

اگر شما جزو والديني هستيد كه فرزند بي‌نظم و انضباطي داريد ابتدا به دقت بررسي كنيد كه نظم در فرزندتان را با چه الگويي قياس كرده‌ايد. زيرا والدين بايد مد نظر داشته باشند كه خلق و خو، روحيات و سطح نظم و انضباط در كودكان بسيار متفاوت است و هر كودك به سبك خودش داراي نظم است.شايد شما بيش از اندازه سختگير هستيد و كوچك‌ترين بي‌نظمي را به نامنظم بودن فرزندتان در تمام جوانب زندگي تعميم مي‌دهيد.  راهكارهاي زير به والدين كمك مي‌كند تا در عين بودن الگوي رفتاري مناسب، نظم وانضباط را به‌تدريج و با آموزش در فرزندشان به‌وجود آورند.

1ـ هرگز در برابر بي‌نظمي‌هاي فرزندتان تسليم نشويد: بسياري از والدين بعد از ابراز خشونت و نارضايتي خود از بي‌نظمي كودك به سرعت شروع به بازسازي و نظم‌بخشيدن به شرايط مي‌كنند و اين عمل را در حال نصيحت كردن و توصيه به نظم و انضباط و تكرار جملات يكسان درباره فوايد نظم و انضباط انجام مي‌دهند. درحالي‌كه دقيقا رفتار شما نشان دهنده تسليم شدن در برابر بي‌نظمي و به نوعي پذيرش اين شرايط و نااميدي از بهبود وضعيت است. شما با اين كار خود اين پيام را به فرزندتان مي‌دهيد كه من چون تحمل بي‌نظمي را ندارم و در مقابل آن كم طاقتم خودم به شرايط، نظم مي‌بخشم و وقتي كودك اين پيام را از شما دريافت مي‌كند هرگز در پي بهبود وضعيت و اصلاح خود برنمي‌آيد.

2- در مقابل بي‌توجهي فرزندتان نسبت به ايجاد نظم براي او محروميتي درنظر بگيريد: كودك بايد دريابد كه در مقابل پيامد‌هاي ناشي از رفتارهاي خود مسئول است و نمي‌تواند با بي‌اعتنايي از كنار آنها بگذرد. البته يادتان باشد كه نوع محروميت بايد به دقت انتخاب شود و با خطايي كه كودك انجام داده مناسبت داشته باشد.

3- آرامش خود را حفظ كنيد: هرگز در مقابل بي‌نظمي فرزندتان از كوره درنرويد. از فرياد زدن خودداري كنيد تا به او ياد دهيد كه در مقابل شرايط بدي كه او به‌وجود آورده است، كنترل خودتان را از دست نمي‌دهيد و همچنان منطقي رفتار مي‌كنيد. اگر احساس كرديد كه او از شرايط اخلاقي شما سوءاستفاده مي‌كند،  قهرهاي كوتاه مدت و بي‌توجهي به او را در دستور كار قرار دهيد و نارضايتي را در چهره‌تان نشان دهيد.

4- از تغييرات مثبت كودك حتي اگر اندك هم بود تعريف كنيد: اگر در فرزندتان علائم بهبود نظم را مشاهده كرديد از تمركز روي جنبه‌هاي منفي بكاهيد و بار جملات خود را مثبت و از تهديد كردن خودداري كنيد.

5- از انتقاد مكرر خودداري كنيد: در شرايطي كه فرزندتان توجهش به سمت شماست از عملكردش انتقاد كنيد ولي اين روند را به‌طور مكرر انجام ندهيد تا اثر مثبت آن از بين برود.
6- هرگز به فرزندتان بابت منظم بودن رشوه ندهيد: بين رشوه و پاداش تفاوت قائل شويد و به فرزندتان براي منظم بودن و مجبور كردن او به جمع كردن وسايل يا مرتب‌كردن كمد رشوه و باج ندهيد.