تخصصی شدن فقه بایسته های عصر حاضر

1396/12/10  |  3،076 بازدید

کتاب«تخصصی شدن فقه و بایسته های عصر حاضر» نوشته دکتر صدیقه رضایی به همت واحد نشر پژوهشکده اسلام شناسی حضرت زهرا سلام الله علیها منتشر شده است.

معرفی کتاب

 عنوان کتاب:تخصصی شدن فقه بایسته های عصر حاضر

نام پدیدآور:دکترصدیقه رضایی- استاد حوزه و دانشگاه

تحصیلات: سطح 4 حوزه علمیه قم

مشخصات نشر:انتشارات مداد مشکی- به سفارش پژوهشکده مدرسه علمیه اسلام شناسی حضرت زهرا سلام الله  علیها

موضوع:فقه- بررسی و شناخت

تعداد صفحات:182 صفحه

قیمت:15۰۰۰ هزار تومان

کتاب«تخصصی شدن فقه و بایسته های عصر حاضر» نوشته دکتر صدیقه رضایی به همت واحد نشر پژوهشکده اسلام شناسی حضرت زهرا سلام الله علیها منتشر شده است.

مؤلف در کتاب خود با مطرح کردن ضرورت بحث در این باره،  به صراحت بیان می دارد که ایجاد رشته های تخصصی در هر علمی غنا و تکامل آن علم، و پاسخگویی به نیازهای جدید جامعه را تضمین می کند، و در صورت پذیرفتن تخصصی شدن فقه، چه با قبول حجیت قول متجزی یا تبعیض در تقلید، روشی کارگشا و حلال بسیاری از مشکلات  جامعه امروز ما خواهد شد.

در پیشگفتار کتاب می خوانیم:

اجتهاد در فقه اماميّه به معناى بکار بردن همه­­یتوان در تحصیل حجّت بر حکم شرعی است.^[1]یعنی استخراج احكام از ادلّه­ی اربعه، به صورتى­كهبتواند جوابگوى خواسته‏هاى زندگى و انسان هر عصر باشد.  فهم اين واقعيّت، امرى مهم و سرنوشت ساز است؛ و عزّت و استقلال و پيشرفت مسلمانان، وابسته به آن است. تبلور اين موضوع و يادآورى كردن ابعاد آن به فقها و علماى متعهّد و طلّاب وظيفه‏دان و زمان‏شناس علوم اسلامى، مديران حوزه‏هاى علميّه، برنامه‏ريزان آن‌ها و آگاه شدن ديگر مردم از اين ابعاد، براى همه­ی مسلمانان آگاه متعهّد حائز كمال اهمّيّت است. اما این­که اجتهاد بتواند جوابگوی خواسته‌های همه‌ی عصور باشد به لحاظ یک اصل موضوعی و پیش فرضی است که مبنای کلامی دارد اعم از خاتمیّت و جامعیّت دین اسلام که در اینمجالبنابر نیاز مختصراً جامعیّت مورد توجّه قرار می‌گیرد ولی خاتمیّت از موضوع خارج است. علم فقه‏، وسیع‏ترین علوم اسلامی‏ است. زیرا تعیین حکم حرکات و سکنات‏ فردی و اجتماعی بشر، به عهده­ی این علم است‏ و شاید بتوان گفت موضوعی پیدا نمی‌شود که از نظر فقهی حکم آن مبهم و نامعلوم باشد، اما تأکید این نوشتار بر نیازهای عصر حاضر برایاین است­که واقعیّت مسلّمی که درجهان معاصر انسان با آن مواجه است پیشرفت لحظه‌ای بعضی علوم ­است و هر روز بر پیچیدگی های آن‌ها افزوده می­شود این پیشرفت روز افزون علوم وگستردگی مسائل آن، منجر به پدید آمدن موضوعات پیچیده و مسائل مستحدثه شده­است. بنابراین برای این­که اجتهاد پاسخ­گوی همه‌ی این­ها باشد، باید تغییراتی در شیوه­ی اجتهاد، مناسب با نیاز روز، داده شود. همچنان که، نمی‌توان و نباید از یک نفر انتظار داشت که در همه­ی علوم سرآمد باشد و بخواهد درباره­ی هر موضوعی نظر بدهد. بر فرض محال، اگر کسی هم بخواهد سر از همه علوم در بیاورد، برای او این امکان وجود ندارد. علم فقه نیز با این همه وسعتی که دارد، اگر به رشته‏های مختلف، مانند سایر علوم‏، تقسیم نشود و رشته‏های تخصّصی، در آن به‏ وجود نیاید؛ نمی‏تواند جوابگویتمام مسائل‏ گوناگون و مشکلات زندگی جهان امروز و فردا باشد و قهراً، تماس خود را با دنیای جدید از دست می‏دهد و آرام آرام به کلّی از زندگی اجتماعی‏ کنار می‏رود.

 دشمنان اسلام از این وضع استفاده‏ نموده، سعی می­کنند ناآگاهی کامل مردم را با فرهنگ و  نظام‏های‏ سیاسی خود پر کرده و چه بسا برای مدّتی‏ عده‏ای را زیر بار استعمار فکری خود درآورند، روی این جهت، شبهاتی در ذهن  بعضی از جوانان تحصیل کرده‏ القا کردند که خیال ‏کنند دین همین‏ یک سلسله مسائل عبادی و... امثال این­هاست این اشکال در قلبشان پیدا شده، که آیا اسلام با این وضع می‏تواند دنیای امروز را اداره‏ کند؟ بالاخره امروز مسلمانان همه محتاج ‏به فهم این مسائل حیاتی هستند، پیش از آنچه‏ نیازمند به درک برخی از مسائل فرعی باشند. از این جهت به وجود آمدن رشته‏های تخصّصی‏ در فقه، در این عصر بیش از هر زمان دیگر ضرورت دارد.

و نیز در همین راستا از دیگر ضروریّات عصر حاضر، استفاده از خرد جمعی، در حل مسائل اختلافی است. گروه‌های تخصصی با نشست‌های تخصصی خود می‌توانند فتوای متقن ومحکمتری را به جامعه عرضه وعمق بیشتری را به مباحث فقهی ببخشند. ممکن است گفته شود فقها، آراء دیگران را بررسی می‌نمایند، ولی واقعیّت این است که بررسی آراء معاصرین اغلب اتفاق نمی‌افتد  درحالی‌که تبادل آراء فقیهان عصر حاضر، و تقریب آراء آن‌ها در همه ابواب می‌تواند گره­گشای اختلافات موجود باشد و اجتهاد را کارآمدتر کند