خرما میهمان سفره افطار/طب اسلامی

خرما میوه‌ای است بسیار مقوی که حاوی مواد معدنی زیادی همچون پتاسیم، روی، منگنز، آهن و ویتامین‌هایA ،BوEاست و این روزها به دلیل فرا رسیدن ایام روزه‌داری، از طرفداران بیشتری برخوردار است و اغلب روزه‌داران روزه خود را با این میوه بهشتی افطار می‌کنند.

دکتر احمدرضا درستی، متخصص تغذیه و رئیس دانشکده و انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی کشور در تعریف این میوه شیرین می‌گوید: در 100 گرم خرما 125 کیلو کالری موجود است و این در حالی است که در هر 100‌گرم قند، 400 کیلو انرژی موجود است و این بدین معنی است که مقدار انرژی ناشی از خوردن خرما از قند ساده بسیار کمتر است و بسیار کمتر از قند، افراد را دچار چاقی و اضافه وزن می‌کند. به عنوان مثال در 100 گرم قند و شکر معمولی 9/99 درصد خالص آن انرژی‌زا می‌شود؛ در حالی که در 100 گرم خرما حدود 30 درصد قند موجود است و بقیه آن، حاوی مواد دیگری است که از جمله این مواد مختلف، پروتئین است.

به گفته وی، 100 گرم خرما حاوی 5/1 درصد پروتئین گیاهی از جنس مرغوب می‌باشد. این متخصص تغذیه با اشاره به این که در خرما، مقداری نیز فیبر غذایی موجود است، اظهار می‌کند: فیبر موجود در خرما برای سلامت دستگاه گوارش و تغذیه بسیار مناسب است، علاوه بر آن کارتنوئید یا مواد رنگی در خرماست که پیش‌ساز ویتامینAو آنتی‌اکسیدان محسوب می‌شود که جلوی ضایعات و سرطانی شدن سلول‌ها را می‌گیرد.

دکتر درستی یادآور می‌شود: خرما علاوه بر نکات گفته شده، مقدار قابل توجهی فولات و یا همان اسیدفولیک به بدن می‌رساند که جهت خون‌رسانی برای بدن لازم است و زنان هنگام بارداری مجبور می‌شوند علاوه بر دریافت فولات از طریق غذا، قرص آن را نیز مصرف کنند.

فولات به عنوان ماده خونساز در خرما موجود است؛ هرچند که مقدار آهن خرما آنچنان زیاد نیست، به همین جهت برای خونسازی بدن احتیاج به 3 ماده مغذی فولات، آهن و ویتامین12 Bدارد که در غذاهای حیوانی یافت می‌شوند. پس برای این منظور بایستی از غذاهای متنوع استفاده کرد.

این متخصص تغذیه یادآور می‌شود: ویتامینCیکی دیگر از مواد مغذی خرماست که این ویتامین برای جلوگیری از بیماری‌های خطرناک خونریزی‌دهنده یا همان اسکوربوت لازم است و باید بدن هر فرد در طول روز، 60 میلی‌گرم ویتامینCدریافت کند که تقریبا در هر 100 گرم خرما 14‌گرم ویتامینCموجود است.

وی درخصوص پتاسیم موجود در خرما خاطرنشان می‌کند: پتاسیم در این میوه به میزان قابل توجهی موجود است که برای جلوگیری از پرفشاری خون و برای کار صحیح عضلات و اعصاب ضروری است که به هم خوردن آن در بدن، بسیار خطرناک است. علاوه بر آن، خرما حاوی میزان قابل‌توجهی منیزیم است که برای اعصاب و عضلات ضروری است.

خرما تولید کننده خون است.در امراض سرد و بلغمی ٰ کمر درد و سایر بیماری های مفصلی و بیماری های ریوی سرد مفید است.مدام خوردن آن با مغز بادام فوق العاده چاق کننده بدن مقوی کلیه و ملین می باشد.(1)

پیامبر خدا(ص): به زنان خود در دوره نزدیک زایمان خرما دهید که هرکس که در دوره نزدیک زایمان غذایش خرما باشد فرزندش بردبار زاده خواهد شد.

امام علی (ع) :خرما بخورید که شفای دردها در آن است.

امام صادق (ع): صرفان(2)،نیکو خرمایی است نه در آن بیماری ای هست و نه عارضه ای.(3)

...................

منابع:

1-تغذیه در طب ایرانی اسلامی نوشته دکتر غلامرضا کرد افشاری و دیگران

2- خرما صرفان نوعی خرماست که سرخ رنگ است و جویدن آن کمی سخت تر است و حالتی سقز مانند دارد

3-دانش نامه احادیث پزشکی گردآوری محمدی ری شهری