تأثیر قرآن در رشد علوم تجربی و انسانی

موضوع مورد بررسی در این پژوهش بررسی تأثیر قرآن در رشد علوم تجربی و انسانی است. زمينه‌هاي اين تأثير خيلي زياد است كه به دليل گسترده بودن موضوع فقط به تأثير قرآن در رشد علوم پزشكي، زمين‌شناسي و... پرداخته شده است.

قرآن معجزة شگفت و جاودان الهي است كه هيچ كتاب و اثري به پاي آن نمي‌رسد، قرآن به علّت آشكار ساختن بسياري از حقايق علمي و اسرار طبيعي براي عصر ما معجزه است و داراي ابعاد گوناگون اعجاز است، يكي از ابعاد، اعجاز علمي آنست.

در عصر جاهليت كه ظلمت و سياهي بر تمام جهان سايه‌ افكنده بود قرآن با روشنگري‌هاي علمي و توجه وافر به علم و علما پا به ميدان مبارزه با جهل و ظلمت گذاشت. از ديدگاه قرآن علم و دانش از جايگاه و ارزش فراواني برخوردار است تا آنجا كه خداوند در قرآن مي‌فرمايد:

{هَلْ يَسْتَوِي الَّذينَ يَعْلَمُونَ وَ الَّذينَ لا يَعْلَمُونَ‌}؛ «آيا كساني كه مي‌دانند با كساني كه نمي‌دانند يكسانند»(زمر، آيه9) همين توجه قرآن به علم و ذكر مطالب و مثالهاي علمي در مورد پديده‌هاي گوناگون از جمله گياهان زمين و... ترغيب به تفكر در آيات الهي، و پديد آمدن اين باور كه همه علوم در قرآن وجود دارد در توجه مسلمانان به علوم و رشد آنها كمك شاياني كرد.

اما با توجه به اينكه قرآن در رشد علوم تأثير بسزايي دارد اين سؤال پيش مي‌آيد كه آيا ما حق داريم آيات قرآن را با مسائل مختلف علوم و اكتشافات علمي تطبيق كنيم يا نه؟ در اينجا سه ديدگاه وجود دارد:‌1- ديدگاه افراط 2- ديدگاه تفريط 3- ديدگاه اعتدال. كه هر كدام از آنها دلائلي را براي خود معتقدند كه ما در اين‌ رساله به بررسي آنها خواهيم پرداخت.

بنابراين در قرآن اشاراتي به بعضي علوم و مطالب علمي شده كه استطرادي و عرضي است تا انسان در سايه اين علوم راه تكامل حقيقي را بپيمايد.