«غفلت و آثار آن در قرآن و روایات»

چکیده

«غفلت و آثار آن در قرآن و روایات» موضوع اين تحقيق پاياني است.

هدف از انتخاب این موضوع این است که با بیاني گویا و با استفاده از آیات کریمه و روایات معصومین :راهکارهایی پیشنهاد شود تا انسان را از خواب غفلت بیدار و به مسیر سعادت رهنمون گرداند.

در این پژوهش غفلت به عنوان بی‌توجهی به حقایق دنیا و به هدف خلقت انسان مورد بحث قرار گرفته است. موارد غفلت: غفلت از مبدأ و معاد و غفلت از نعمت است و سرمنشأ غفلت کبر و غرور و جهل و نادانی مي‌باشد آثار زیانباری که خسارت دنيا و آخرت است در غفلت وجود دارد و راه‌های زدودن غفلت که در آن بخشی مربوط به تدابیر الهی در غفلت‌زدایی و بخشی به انجام وظایف افراد در غفلت گريزي است.

در تهیه مطالب و تدوین این رساله از کتب تفسیری و کتب روایی استفاده شده است تا مطالب از جامعیت و اتقان کافی برخوردار باشد. روش انجام کار در این تحقیق از بعد نگرشی بنیادی می‌باشد و به اعتبار موضوع تحقیق، دینی و اخلاقی است و روش جمع‌‌آوری مطالب کتابخانه‌ای می‌باشد.

از نتايج تحقيق مي‌توان به موارد ذيل اشاره نمود:

الف) «غفلت»دارای مفهوم گسترده‌ای است و هرگونه بی‌توجهی و یا کم‌توجهی به سرنوشت و سعادت دنیا و آخرت انسان را شامل می‌شود. به گونه‌ای که فرد غافل، رفتار و اعمال خویش را بدون دقت و آینده نگری دنبال می‌کند و به حقایق دنیا و آخرت و هشدارهایی که حوادث تلخ و شیرین زندگی به انسان می‌دهد توجهی ندارد.

ب)«غفلت» و بویژه «غفلت از یاد خدا» امری ناپسند و مذموم است که آیات و روایاتی در ذم و نکوهش آن آمده است. و انسان را از این صفت منع کرده است. امّا تغافل (خود را به غفلت زدن) در برخی از موارد از جمله: در امور تربیتی و ندیدن خطای دیگران به قصد (گذشت) استثنا شده است. نه تنها مورد ذم و نکوهش قرار نگرفته، بلکه انجام آن توصیه شده است.

ج) اسلام برای پیشگیری و درمان این صفت، راه كار‌هایی را در قرآن و روایات بیان کرده است که مهم‌ترین آنها «ذکر» و «بیداری، كه همان یقظه» است می‌باشد.