پيامبر صلى الله عليه و آله: بدان كه راستگويى، پر بركت است و دروغگويى شوم.
مباحث دیات در فقه، بسـیار وسیع و مسائـل گوناگونی در آن مطرح است
نشست علمی دو روزه تفاوت های فقهی دیه بر اساس جنسیت در تاریخ 14 و 15 مرداد ماه 1402،با حضور اساتید، طلاب و نخبگان در حوزه فقاهت و نیز اعضای مرکز تخصصی زن و خانواده اسلام شناسی، در سالن اجتماعات موسسه علمی پژوهشی و فرهنگی اسلام شناسی حضرت زهرا سلام الله علیها برگزار شد.
این نشست با هدف بررسی مساله تفاوت دیه زن و مرد و اشکالاتی که در این رابطه مطرح شده است و به منظور تبیین مبانی فقهی و حقوقی تنصیف دیه زن نسبت به مرد در منابع اسلامی، تعیین عرصه های تنصیف دیه در زنان و بررسی تمهیداتی که در قانون مجازات اسلامی اندیشیده شده است، خاستگاه دیه در مباحث درون دینی و برون دینی و در نهایت بررسی نظریه فقهی حدود در تعزیرات در افق اجتهادی مبتنی بر فقه حکومتی و با انگیزه همکاری علمی میان پزشکان متخصص در حوزه آناتومی بدن و کارشناسان حوزه فقاهت و پاسخگویی به شبهات فقهی و حقوقی در بحث دیه برگزار شد.
در این نشست دو روزه که با حضور و سخنرانی دکتر عزت السادات میرخانی؛ استاد حوزه و دانشگاه، دکتر سیدحسین فتاحی معصوم؛ استاد دانشکده علوم پزشكي مشهد، حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید باقر محمدی؛ معاون علمي مدرسه عالی فقاهت، دکتر طوبی شاکری؛ عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس تهران و با مدیریت خانم دکتر صدیقه رضایی برگزار و به ارائه دیدگاه ها و راهکارهای اجرایی در خصوص لزوم همکاری متخصصان حوزه علمیه و پزشکان متخصص در حوزه تعیین دیه و ارش در جهت رفع ابهامات موجود و شفافیت هر چه بیشتر این مساله در مبانی فقهی و حقوقی، پرداخته شد.
در نشست روز اول پس از قرائت آیات نورانی قرآن کریم و ذکر مصیبت، خیرمقدم و طرح بحث توسط مدیریت محترم نشست سرکار خانم دکتر رضایی انجام شد و در ادامه موضوع «نقش ارتباط حوزه و دانشگاه در ساختار شهرعلم بر پایه تمدن ایرانی اسلامی»، توسط استاد ارجمند خانم دکتر عزت السادات میرخانی ارائه گردید.
در ادامه جناب دکتر سید حسین فتاحی معصوم، استاد دانشکده علوم پزشکی مشهد پس از ارائه توضیحاتی پیرامون آناتومی بدن انسان، دو سوال در رابطه با حکم فقهی دیه مطرح کرده و فرمودند:
مباحث دیات در فقه، بسـیار وسیع و مسائـل گوناگونی در آن مطرح است، اما مسأله ای که امروزه به‌عنوان یک شـبهه از جانب برخی افراد، مطرح شـده و البته در گذشـته نیز مطرح بـوده است، مسأله برابر نبودن دیـه زن و مرد است. اهمیت این مسأله، ایجاب می‌کند که موضوع از نظر فقهای اسـلامی به صورت دقیق، مورد بحث قرار گیرد و به این شـبهه پاسخ دقیق و مستدل داده شود. چرا که در جهـان امروز با گسترش تفکر مادی‌گرایانه نسـبت به حقوق زن، به خصوص توسعه تفکر آزاداندیشـی و اندیشه برابر بودن حقوق زن و مرد در تمـام عرصه‌ها، تأمل در موضوع مورد بحث اهمیت و ضرورت بیشتری یافته است، چراکه طرفـداران برابری حقوق زن و مرد، احکام اسلامی مانند قصاص، دیات، ارث و ... را به شدت مورد انتقاد قرار داده و آنها را غیرعادلانه قلمداد می‌کنند.
لذا سوال های اصلی در این رابطه عبارت است از:
الف) مبنای فقهی تفاوت دیه زن و مرد
ب) مبنای فقهی تنصیف ارش مازاد بر ثلث دیه زنان
پس از ارائه جناب دکتر فتاحی، جناب حجت الاسلام سید باقر محمدی در رابطه با پاسخ به سوالات ایشان فرمودند:
برای به حداقل رساندن چالش ها، در قانون مجازات اسلامی تلاش شده است که با حفظ مبانی، راهکارهایی پیش بینی گردد که کمترین تقابل با استانداردهای جهانی داشته تا فشارهای بین المللی کاسته شود.
در ادامه ایشان مبانی فقهی این دو سوال اساسی را تبیین کرده و به آیات و روایات پیرامون این حکم بطور مفصل و شفاف پاسخ دادند. در انتهای جلسه نیز به سوالات و شبهات حضار پاسخ داده شد.
در ادامه نیز سرکار خانم دکتر طوبی شاکری توضیحاتی پیرامون نگاه فرا فقهی به این مساله و بررسی تفاوت دیه در قانون کشورهای پیشرفته جهان ارائه نمودند.
در نشست روز دوم نیز پس از ارائه سخنرانی سرکار خانم دکتر طوبی شاکری با عنوان «نظریه فقهی حدود در تعزیرات در افق اجتهادی مبتنی بر فقه حکومتی»، مساله تفاوت دیه در زنان و مردان و نیز دیه اعضا و منافع با توجه به فقه حکومتی مورد بحث قرار گرفت و جلسه با پاسخ به سوالات متعدد حضار توسط ایشان و اساتید حاضر در جلسه به پایان رسید.
- 383 خوانده
نظرات
ارسال نظر جدید